Tuổi thọ vòng bi và các nguyên nhân ảnh hưởng tới tuổi thọ vong bi.

Tuổi thọ vòng bi và các nguyên nhân ảnh hưởng tới tuổi thọ vòng bi.

Tuổi thọ vòng bi

Vòng bi có các chức năng khác nhau tùy thuộc vào ứng dụng của nó. Các chức năng này cần duy trì trong một thời gian dài. Mặc dù vòng bi được lắp đúng cách và được vận hành chính xác thì cuối cùng chúng cũng không thể hoạt động như mãi mong muốn. Theo thời gian thì tiếng ồn và độ rung động tăng, độ chính xác giảm, chất bôi trơn biến chất, hoặc khả năng chịu mỏi của bề mặt con lăn giảm.

Tuổi thọ vòng bi có nghĩa là thời gian vòng bi vẫn còn hoạt động và đáp ứng các chức năng nhiệm vụ. Do vậy, tuổi thọ vòng bi phụ thuộc vào giới hạn tiếng ồn, độ mài mòn, độ bền mỏi của vật liệu …

Ngoài việc các chức năng của vòng bi bị giảm do sự lão hóa tự nhiên, các vòng bi cũng có thể bị hỏng khi xảy ra những hư hại như rạn nứt, rãnh lăn bị xước, phớt che chắn hay vòng cách bị hỏng và các hỏng hóc bất ngờ khác.

Không nên lẫn lộn giữa những hư hại trên với tuổi thọ mỏi, vì chúng thường xảy ra do lỗi khi lựa chọn ổ, thiết kế, chế tạo phụ kiện liên quan tới vòng bi hay do lắp đặt sai hoặc bảo trì không tốt.

Các nguyên nhân ảnh hưởng tới tuổi thọ vòng bi:

Lắp đặt không đúng cách (16%):

Khoảng 16% các trường hợp bị hư hỏng sớm là do lắp ráp không đúng cách. Lỗi hổng này thường là do áp dụng lực quá mạnh hoặc sử dụng các dụng cụ tháo lắp không phù hợp. Để tránh nguyên nhân này người sử dụng nên đọc kỹ hướng dẫn của nhà sản xuất để lựa chọn phương pháp lắp đặt (bằng cơ, nhiệt hay thủy lực) phù hợp.

Bôi trơn không đúng cách (36%):

Bên cạnh các vòng bi có phớt che chắn được lắp sẵn để vận hành đến hết tuổi thọ mà không cần bảo trì, vẫn có 36% các trường hợp vòng bi bị hư hỏng sớm là do việc sử dụng các chất bôi trơn không đúng chủng loại hoặc không phù hợp. Chắc chắn, các vòng bi không được bôi trơn đúng cách sẽ hư hỏng rất nhanh so với tuổi thọ của nó.

Vòng bi thường là chi tiết khó tiếp cận trong máy móc thiết bị nên việc bôi trơn định kỳ dễ bị bỏ quên và do đó, thường là nguyên nhân gây ra các sự cố. Ở những vị trí khó thực hiện việc bôi trơn, các chuyên gia khuyến cáo nên sử dụng hệ thống bôi trơn tự động để đạt được hiệu quả.

Sự nhiễm bụi bẩn (14%):

Vòng bi là một chi tiết có độ chính xác cao nên vòng bi sẽ không thể làm việc tốt khi nó và chất bôi trơn bị nhiễm bẩn. Vì vòng bi có phớt được bôi mỡ sẵn chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ trong các loại vòng bi được sử dụng, nên ít nhất 14% các trường hợp vòng bi hư hỏng sớm là do bị nhiễm bẩn vì không được che chắn hữu hiệu.

Hiện tượng mỏi (34%):

34% các trường hợp vòng bi hư hỏng sớm là do thiết bị hoạt động quá tải, không được bảo trì bảo dưỡng hoặc bảo trì bảo dưỡng không đúng cách. Vòng bi khi bắt đầu hư hỏng do mỏi sẽ phát ra các dấu hiệu bất thường. Nếu sớm phát hiện và khắc phục sớm sẽ kéo dài tuổi thọ vòng bi hơn.